Het is voor jou waarschijnlijk geen geheim dat de blockchain ervoor heeft gezorgd dat het financiële systeem nu ook een decentrale variant heeft. Er zijn zelf volledig nieuwe sectoren en niches ontstaan door de blockchaintechnologie. Zo heeft deze technologie er ook voor gezorgd dat organisatiestructuren nu gedecentraliseerd worden middels zogeheten DAO’s. Laten we eens gaan kijken naar de betekenis van een DAO, hoe de DAO werkt en wat de bekendste DAO crypto’s zijn.
Wat is een DAO (Decentrale Autonome Organisatie)?
DAO staat officieel voor Decentralized Autonomous Organisation. in het Nederlands is de betekenis van DAO een Decentrale Autonome Organisatie. Uit de naam kun je misschien al een beetje opmaken wat een DAO is. Een DAO is namelijk een organisatie die volledig zelfstandig werkt. Dit betekent dat er geen bestuur of personeelsleden zijn. In plaats daarvan wordt de DAO op een decentrale en democratische manier bestuurd door iedereen die daar deel van wil uitmaken.
We vinden de DAO als smart contract op de blockchain. Dit betekent dat alles van te voren is geprogrammeerd en men niet kan afwijken van deze code. Wanneer een smart contract eenmaal draait, kan deze niet altijd zomaar aangepast worden door de ontwikkelaars. Daar moet de community achter de DAO eerst consensus over bereiken middels een stemronde.
Maar hoe werkt een DAO dan?
Zoals je misschien al door hebt, worden alle keuzes bij een DAO middels stemrondes gemaakt. Om mee te doen aan zo’n stemronde moet je in het bezit zijn van de juiste tokens, die in dit geval governance tokens worden genoemd. Deze tokens zijn van desbetreffende DAO en geven bezitters de mogelijkheid deel te nemen binnen het bestuur.
Als bezitter van de governance tokens kun je ook een voorstel voor een wijziging doen. Denk je bijvoorbeeld dat het bedrijf beter af is met een wijziging in het protocol? Dan kun jij tokens inzetten om het voorstel aan de community voor te leggen. De community moet vervolgens aangeven of ze het idee ondersteunen. Zodra genoeg mensen het ondersteunen, zal er een stemmingsronde plaatsvinden.
De tokens die hiervoor gebruikt worden zijn normale cryptocurrencies. Er zijn dan ook geen DAO NFT’s, omdat die verschil in macht zou geven. Het idee achter de DAO is dat iedereen gelijk is en evenveel stemrecht heeft.
Wat zijn de voordelen van een DAO?
- Processen zijn efficiënter ingericht omdat alles automatisch door smart contracts wordt uitgevoerd;
- Keuzes kunnen sneller gemaakt worden omdat stemmingsrondes en tellingen efficiënter uitgevoerd kunnen worden;
- Een DAO zorgt voor een democratisch en decentraal bestuur van een bedrijf;
- Er is geen hiërarchische structuur waardoor iedereen evenveel te zeggen heeft;
- Het is voor de hele community mogelijk ideeën voor te stellen, waardoor het eindproduct van iedereen is;
- De DAO crypto koers kan fluctueren waardoor het mogelijk is om te beleggen in DAO crypto coins;
- DAO’s draaien op de blockchain en zijn hiermee volledig transparant.
Wat zijn de nadelen van een DAO?
- Omdat een DAO op smart contracts draait, is de DAO kwetsbaar voor programmeerfouten en bugs van een smart contracts;
- Mocht er iets fout gaan met het smart contract, kunnen tokens verloren gaan en is het in veel gevallen niet mogelijk om deze tokens nog terug te krijgen;
- Om een aanpassing door te voeren, moet iedereen hiermee instemmen. Dit kan ervoor zorgen dat veranderingen langzaam worden uitgevoerd;
- Een DAO wordt niet als een rechtsgeldige organisatie gezien, waardoor een DAO veelal nog niet in het officiële bedrijfsleven ingezet kan worden.
Bekende DAO projecten
Laten we eens gaan kijken naar een aantal voorbeelden van bekende DAO’s, zodat het functioneren en het nut van een DAO beter te begrijpen is.
Tezos
De eerste DAO blockchain waarbij het bestuur in handen van de community lag, was Tezos. Zij besloten in 2018 een blockchain op te zetten waar de Tezos DAO zorgde voor besluitvorming over de toekomst van de blockchain. Gebruikers kunnen hier de XTZ-cryptocurrency gebruiken om voorstellen in te dienen en te stemmen over ingediende voorstellen.
Cardano
Ook binnen Cardano kunnen ADA-tokenhouders voorstellen indienen en stemmen op bepaalde voorstellen, wat Cardano een DAO blockchain maakt. Toch verschil de vorm van deze DAO van die van veel andere. Zo bepalen IOHK (het bedrijf achter de ontwikkeling) en de Cardano Foundation voornamelijk de koers van het project en hebben zij de meeste inspraak. Wel wil Cardano in de toekomst naar een DAO-model gaan dat het bestuur steeds verder decentraliseert.
Ethereum
De Ethereum Governance is het proces waarmee de community wijzigingen in het protocol kan aanbrengen. Toch verschilt de Ethereum DAO van veel andere DAO’s. De governance vind namelijk off-chain plaats; daarom dient ETH niet als governance token. In plaats daarvan vindt er discussie buiten de blockchain plaats, zoals op fora en Ethereum platforms.
Uniswap
Misschien denk je niet meteen aan Uniswap, al is deze decentrale exchange toch echt een DAO. Uniswap heeft een eigen UNI token waarmee tokenhouders (die minimaal 1% van alle tokens in bezit moeten hebben) kunnen beslissen over de toekomst van het project. Aanpassingen binnen de DEX worden alleen uitgevoerd wanneer hier voldoende draagvlak voor is. Toch wordt er getwijfeld aan de decentralisatie van het project aangezien je een groot aantal tokens moet bezitten om aan de DAO deel te nemen.
MakerDAO
Wanneer je DAO zegt, zeg je vrijwel direct MakerDAO (ook wel eens DAO Maker genoemd). Dit project is natuurlijk niet weg te denken uit een lijstje met bekende DAO’s. Het MakerDAO protocol draait achter de DAI stablecoin en draait op het netwerk van Ethereum. De organisatie achter de DAO heet de MakerDAO Foundation en wil zo decentraal mogelijk opereren. Wanneer je in bezit van de MKR crypto tokens bent kun je meebeslissen over het project.
Ethereum-Classic: de allereerste DAO
In 2016, vond er een DAO on-chain op Ethereum plaats. In het smart contract van de DAO stond 12,7 miljoen Ether, die een gezamenlijke waarde van 250 miljoen dollar had. Al in juni 2016 gaven verschillende onderzoeken gepubliceerd die hadden aangegeven dat er problemen in de DAO aanwezig waren. De mensen achter deze onderzoeken raadde anderen dan ook niet aan om in de DAO te investeren.
Op 17 juni 2016 ging het mis en vond een hacker de kwetsbaarheid in de code van het smart contract. De hacker was in staat om 3,6 miljoen Ether weg te sluizen, die een totale waarde van 70 miljoen dollar had.
Hoe deed hij dat? Door middel van een loophole. De hacker kon een groot aantal Ether versturen en het smart contract vragen om het terug te sturen. Doordat hij het verzoek meerdere keren herhaalde werden er meerdere keren tokens gestolen. We noemen deze kwetsbaarheid de ‘recursive call’.
De blockchain is decentraal, en daarom was het niet mogelijk om de gestolen terug te krijgen. Toch vond men een oplossing. Een regel in het smart contract gaf aan dat tokens, nadat ze uit het smart contract waren verzonden, eerst 28 dagen op een wallet adres moesten staan voordat men ze weer kon doorsturen. Daarom besloot men een hard fork te ontwikkelen die een aantal blokken vóór de hack terugging. Dit resulteerde in de geboorte van Ethereum Classic (ETC).
Kan je zelf een DAO starten (en hoe doe je dat)?
Ben je geïnspireerd geraakt en wil je zelf een DAO starten? Dat kan, en dan hoef je nog niet eens kunnen programmeren. Je moet daarvoor een DAO maker gebruiken. Dit zijn projecten die het makkelijk maken zelf een DAO op te richten zonder deze vanaf de basis op te bouwen.
Aragon DAO is een voorbeeld van zo’n project. Op het platform van Aragon kan iedereen een DAO oprichten. Het platform is gebruiksvriendelijk en dus makkelijk te gebruiken. Volgens Luis Cuende, projectleider van Aragon, moet het voor iedereen (of je nu wel of geen kennis over blockchain programmeren hebt) mogelijk zijn een DAO op te richten om zo meer vrijheid en gelijkheid te creëren.
Zelf investeren in een DAO?
Een DAO die op de blockchain draait heeft zijn eigen cryptocurrency, waardoor het mogelijk is om te investeren in een DAO coin. Wanneer je in een DAO crypto wilt beleggen, kun je dus de token van de DAO op een crypto exchange als Bitvavo of Binance kopen.
Zodra je de tokens bezit, krijg je ook meer te zeggen over de koers die de DAO vaart. In de meeste gevallen heb je meer te zeggen wanneer je meer tokens bezit.
Welke DAO’s kan je kopen?
Op de cryptomarkt vind je veel verschillende DAO cryptoprojecten. Een aantal bekende DAO coins die hiertoe behoren zijn:
- Uniswap (UNI) – Dit is een DAO die als decentrale crypto exchange (DEX) op de blockchain van Ethereum draait.
- Decentraland (LAND) – Decentraland is een DAO die als metaverse game op de blockchain van Ethereum draait.
- Maker (MKR) – Dit is een DeFi-protocol dat zorgt voor de stabilisering van de DAI stablecoin.
- Curve DAO (CRV) – Dit is een DAO die als trading platform voor stablecoins werkt.
- Aave (AAVE) – Aave is een non-custodial decentrale exchange die als DAO op Ethereum draait.
- Decred (DCR) – Dit is een DAO die een oplossing voor het schaalbaarheidsprobleem van de Bitcoin blockchain biedt.
- 0X (ZRX) – 0X is een DAO die als DEX op de blockchain van Ethereum draait.
- Compound (COMP) – Dit is een DAO die als lending and borrowing protocol op Ethereum draait.
Wat brengt de toekomst voor DAO’s?
DAO’s bieden tal van mogelijkheden en zijn zonder twijfel een interessant concept. Toch kunnen we niet ontkennen dat er nog een lange weg te gaan is voordat DAO’s op grote schaal ingezet kunnen worden.
Juridisch struikelblok
Als eerste is er een juridisch struikelblok. Op dit moment worden DAO’s binnen Nederland en België nog niet als rechtsgeldige organisatievorm gezien. Dit betekent dat wanneer een bedrijf wil opereren, deze zichzelf als BV, NV of eenmanszaak moet inschrijven bij bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel. Dit neemt natuurlijk het decentrale karakter van de DAO weg. Op dit gebied zal er dus nog ontwikkeling moeten plaatsvinden.
Veiligheid van smart contracts
Zoals we al hebben aangegeven bij de nadelen van DAO’s, kampen smart contracts nog met groeipijnen. De technologie staat nog in zijn kinderschoenen en in het verleden zijn verschillende decentrale applicaties (en zelfs DAO’s) al omgevallen door programmeerfouten en bugs. Voordat DAO’s wettelijk geaccepteerd worden zal de technologie achter de DAO zichzelf dus zonder twijfel moeten verbeteren.
Hoe duurzaam zijn DAO’s?
We zijn ons steeds meer gaan bezighouden met het klimaat. Daarom zullen we ook moeten nadenken over de duurzaamheid van DAO’s. Een DAO is op een blockchain met hoog energieverbruik draait is misschien een minder geschikte oplossing voor onze toekomst. De kans is groot dat er op het gebied van duurzaamheid nog veel gaat gebeuren voor DAO’s.
