Wat zijn Bitcoins?
Bitcoin is een digitale munt die uitsluitend in een digitale vorm bestaat. Je kan een Bitcoin met andere woorden niet vastpakken. Het is ontstaan in 2008 toen een anoniem persoon, onder de schuilnaam Satoshi Nakamoto, een whitepaper publiceerde met als titel “Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system”.
Enkele maanden later, in januari 2009, verscheen ook de software. Deze was open-source waardoor het project of de code zeg maar, voor iedereen toegankelijk was. Iedereen kan de code inkijken, zijn feedback delen en voorstellen doen om de code te optimaliseren.
Hoe is Bitcoin ontstaan?
In de whitepaper beschrijft Satoshi Nakamoto zowel de visie als de werking van hoe deze nieuwe vorm van digitaal geld zou werken. De ware identiteit van Satoshi Nakamoto is tot op vandaag nog steeds een mysterie. Niemand weet als het gaat om een man, een vrouw, één of meerdere personen. En eigenlijk doet dit er ook helemaal niet toe.
De code werd publiekelijk vrijgegeven waardoor iedereen deze kan controleren om precies na te gaan hoe alles werkt. Bitcoin kent dus letterlijk geen geheimen. Ook al zou de ware identiteit van Satoshi Nakamoto vrijkomen, dan zou dit niets veranderen aan het systeem.
Bitcoin werd ontworpen om een mogelijks alternatief te bieden voor het huidige financiële systeem die in 2008 zware klappen had gekregen, of om het in Satoshi zijn woorden zelf te zeggen:
The root problem with conventional currency is all the trust that’s required to make it work. The central bank must be trusted not to debase the currency, but the history of fiat currencies is full of breaches of that trust. Banks must be trusted to hold our money and transfer it electronically, but they lend it out in waves of credit bubbles with barely a fraction in reserve. We have to trust them with our privacy, trust them not to let identity thieves drain our accounts.
Bitcoin is immers meer dan een speculatieve investering. Het is een politiek debat, een visie op de economische toekomst, een technologie die mee kan bouwen aan een betere wereld en een manier om kansengroepen in derdewereldlanden toegang te geven tot dezelfde financiële diensten zoals wij die kennen.
Een echte Bitcoin evangelist is Andreas Antonopoulos. Hij is auteur van vijf Bitcoin boeken en gaf wereldwijd presentaties over deze nieuwe technologie. In onderstaande video legt hij Bitcoin uit voor dummies. Een uitleg die je zeker moet gezien hebben.
Ben je nog op zoek naar een goed Nederlandstalig boek? Dan is het boek Bitcoin voor beginners misschien iets voor jou. Op deze pagina vind je nog tal van andere boeken waaronder deze van Andreas Antonopoulos.
De voordelen van Bitcoin
- Decentraal
- Transparant
- Snelle transacties
- Lage transactiekosten
- Schaars, slechts 21 miljoen beschikbaar
- Volledige controle
Bij bitcoin is er geen centrale autoriteit zoals een centrale bank of overheid die alle macht in handen heeft. Om die reden kunnen betalingen niet gecensureerd, geblokkeerd of bevroren worden.
Het is een open netwerk, die toegankelijk is voor iedereen onafhankelijk van je politieke voorkeuren, afkomst, kredietwaardigheid, of andere discriminerende factoren. Om die reden kan je Bitcoin het best vergelijken met cash geld, maar dan in een puur digitale vorm.
Andere voordelen zijn data-ownership, privacy en lage transactiekosten. Echter het grootste voordeel is de schaarste van Bitcoins. In tegenstelling tot bij “het gewone” geld, waar geld zomaar kan worden bijgedrukt, is dit bij b-Bitcoin onmogelijk.
De totale hoeveelheid is vastgelegd op 21 miljoen en zal die nooit overschrijden. Om die reden wordt het ook wel vaak vergelijken met goud net omdat ze zo schaars zijn. Op dit moment zijn er al zo’n 18,5 miljoen in circulatie en zullen de overige 2,5 miljoen aan een vastgelegd tempo vrijkomen.
Het is dit voorspelbaar en transparant monetair beleid dat vele beleggers zo aanspreekt. Hoewel de prijs op korte termijn hevig kan fluctueren is deze op lange termijn wel steeds gestegen. De koers wordt namelijk uitsluitend bepaald door vraag en aanbod. En wanneer de vraag stijgt en het aanbod eigenlijk min of meer al vastligt kan de prijs maar één kant gaan en dat is omhoog.
Wil je precies weten hoeveel Bitcoins je ontvangt voor een bepaald bedrag? Dan kan je hier je euro’s omrekenen naar BTC.
De nadelen van Bitcoin
- Ontwikkelingen gaan moeizaam
- Niet geschikt als dagelijks betaalmiddel
- Prijs is nog zeer volatiel
- Transacties zijn onomkeerbaar
- Nog niet gebruiksvriendelijk
Net omdat er geen centrale autoriteit beslissingen kan nemen, verlopen beslissingen zoals onderhoud aan het netwerk ook zeer moeizaam. Voor elke beslissing is een meerderheidsconsensus nodig. In een netwerk met tienduizenden gebruikers en waar niemand elkaar kent, kan dit wel eens voor problemen zorgen.
In augustus 2017, leidde dit zelf tot een afsplitsing waarbij een deel van het netwerk een andere visie had over hoe bitcoin zou groeien in de toekomst om meer transacties te kunnen verwerken. Bitcoin Cash is hier het resultaat van geworden die een ander pad volgt.
Naast technische uitdagingen, kent bitcoin ook een hevig volatiliteit in prijs waardoor het (nog) niet geschikt is als een dagelijks betaalmiddel. Om dezelfde stabiliteit te bereiken als die van de Euro of Dollar, zal de prijs nog heel wat moeten stijgen.
Als laatste hebben overheden ook geen vat op het systeem. Naarmate de technologie en populariteit groeit, zou het wel eens het huidige financiële systeem kunnen ontwrichten. Om dit een halt toe te roepen, is een verbod op Bitcoin niet uitgesloten. Hoe overheden zullen samenwerken om dit af te dwingen, is nog maar de vraag.
Hoe werkt het?
Bitcoin draait op een gedecentraliseerd netwerk. Wat dit wil zeggen is dat er niet één computer is die alle informatie bijhoudt maar een groep van duizenden computers die allemaal dezelfde software hebben draaien. Hoe groter het netwerk, hoe gedecentraliseerder en dus hoe sterker het netwerk is omdat het minder gevoelig is voor manipulatie.
Zoals reeds eerder gezegd is de software open en toegankelijk voor iedereen. Er zijn met andere woorden geen geheimen. Iedereen kent de regels. Door zijn enorme populariteit is Bitcoin daarom de meest gereviewde code ter wereld. Net omdat zoveel gebruikers alles tot in het detail analyseren maakt dit het ook enorm resistent tegen bugs, zeg maar menselijke foutjes of aanvallen van buitenaf.
Alle transacties die plaatsvinden worden opgeslagen in een digitale boekhouding. Dit noemen we de Blockchain. Je kan het vergelijken met een gedeelde Excel die iedereen kan inkijken en die constant geüpdatet wordt. Letterlijk vertaald staat Blockchain voor een ketting van blokken omdat alle transacties gebundeld worden in blokken.
Naast het gedecentraliseerde karakter en de Blockchain heb je ook nog het mining gedeelte. Dat zijn de partijen die nieuwe Bitcoins minen en op die manier het netwerk beveiligen. Zij hebben krachtige computers draaien die heel specifieke berekeningen doen. Hieronder een voorbeeld van wat een miner is.

Wanneer een miner met zijn computers een correcte berekening heeft gemaakt dan zal het netwerk die oplossing verifiëren. Met het netwerk wordt verwezen naar de duizenden gebruikers die de software hebben draaien.
Indien correct wordt de miner beloond met nieuwe Bitcoins. Wat de miners in essentie doen is transacties bundelen in een blok en daar een soort van stempel op drukken. Wanneer je transactie is goedgekeurd in een blok noemen we dit een bevestiging. Eenmaal goedgekeurd start het volledige proces opnieuw.
In Bitcoin wordt er op die mannier elke 10 minuten een nieuwe blok gecreëerd en dus nieuwe Bitcoins in circulatie gebracht. Je zou het kunnen vergelijken met een hartslag die sinds 2009 niet meer gestopt is.
Wat moet je zeker onthouden?
Bitcoin is dus geen bedrijf of product waar je je moet voor registreren. Er is geen CEO of maatschappelijke zetel aan verbonden. Bitcoin is een beetje zoals het internet, een netwerk van computers die met elkaar in verbinding staan.
Waar je op het internet informatie kan uitwisselen, gaat Bitcoin verder voor het uitwisselen van geld. Dit zonder tussenpersonen zoals een bank.
Vijf interessante feiten:
Bitcoins veilig bewaren:
Hoewel het netwerk sinds 2009 nog nooit werd gehackt, zijn er wel al heel wat inbreuken geweest op bedrijven die Bitcoin in bewaring houden voor klanten zoals exchanges. Daarom wordt altijd aangeraden om ze altijd in eigen beheer te houden en veilig te bewaren.
Maar hoe bewaar je dan Bitcoins? Wel dat doe je door gebruik te maken van een hot of een cold wallet. Een hot wallet kan je het best vergelijken met een zichtrekening. Het is een gratis applicatie die je kan downloaden op je smartphone, tabblad of laptop en zeer geschikt voor frequente betalingen. Enkele betrouwbare wallets zijn BlueWallet en Blockstream Green.
Na de installatie zal je een adres terugvinden waar je cryptomunten op kan ontvangen. Deze zal verschillen per cryptomunt. Bitcoin heeft bijvoorbeeld een ander adres dan Bitcoin Cash of Ethereum. Dit adres mag je met iedereen delen.
Verwar dit zeker niet met een private key die je niet mag delen met anderen. Een private key kan je herkennen aan 12 of 24 woorden die je steeds goed moet bewaren. Deze fungeren als een back-up in het geval dat je je smartphone zou verliezen.
Voor grotere bedragen wordt aangeraden om een cold wallet aan te schaffen. Dit zijn fysieke toestellen en dus minder geschikt voor frequente betalingen, beetje zoals je spaarrekening. De meest gekende zijn Ledger en Trezor. Op deze toestellen kan je ook meerdere soorten van cryptomunten opslaan.
Wat is het verschil met "gewoon geld"?
Geld zoals we dit vandaag de dag kennen noemen we ook wel fiat of fiduciair geld. Het wordt dus niet meer gewaarborgd door goud, maar ontleent zijn waarde door het vertrouwen dat men als bevolking hierin stelt.
Om dit vertrouwen af te dwingen, wordt veelal een wettelijk kader gecreëerd om het geld als wettig betaalmiddel te aanvaarden. De overheid heeft als taak om ervoor te zorgen dat de hoeveelheid geld die in omloop wordt gebracht, niet uit de hand loopt. Wordt er meer geld in omloop gebracht dan de economische groei aankan, dan daalt het vertrouwen en stijgt de inflatie (ook wel verlies in koopkracht).
In tegenstelling tot bij fiat geld, zijn de uitgifte van nieuwe Bitcoins vastgelegd. Het vertrouwen berust op een netwerk van computers die een aantal wiskundige regels volgen. Dit zorgt voor heel wat meer transparantie in het monetaire beleid. Lees hier meer over hoe dit precies werkt aan de hand van Blockchain technologie.
Wat is het verschil met andere cryptomunten?
Bitcoin is een cryptomunt, maar daarom is een cryptomunt niet Bitcoin. Er is sterk verschil tussen beide. Op dit moment zijn er al meer dan 10.000 verschillende cryptomunten op de markt. Elk van hen speelt in op een andere niche. De volledige lijst kan je op Coinmarketcap.com vinden.
Zo heb je bijvoorbeeld cryptomunten die zich toespitsen op meer privacy voor de gebruiker. Voorbeelden hiervan zijn Monero, Verge en Zcash. Andere munten streven dan weer een meer flexibele code na waar ontwikkelaars meer vrijheid hebben voor het bouwen van applicaties. Voorbeelden hiervan zijn Ethereum, Cardano en Polkadot.
Wat kan je doen met Bitcoins?
Hoewel speculatie nog steeds een grote drijfveer is, kan je op steeds meer plaatsen betalen met Bitcoin. Denk maar aan bedrijven zoals
- NewEgg voor elektronica
- CheapAir voor je vluchten
- Microsoft voor games.
- …
Maar ook in België en Nederland kan je in verschillende winkels met Bitcoin betalen. Zo heb je de stad Arnhem die bekend staat als de meest Bitcoin vriendelijke stad van Europa. Ook in Gent zijn er een twintigtal winkels waar je met Bitcoin kan betalen.
Ook online zijn er meer en meer bedrijven die Bitcoin toevoegen als mogelijks betaalmiddel. Het voordeel? Lagere transactiekosten, geen kans op fraude of chargebacks en handelaars kunnen betalingen ontvangen van overal ter wereld.
Daarnaast zijn er ook websites zoals Bitrefill waar je gift cards van alle grote ketens kan kopen met Bitcoin zoals Bol.com, CoolBlue, Zalando en MediaMarkt. Op die manier kan je met je Bitcoins “bijna” overal terecht. Naast uitgeven kan, kan je ze ook verdienen door bijvoorbeeld je te laten betalen in Bitcoin.
Bitcoin betaalkaarten
De laatste maanden zien we een nieuwe trend bij exchanges zoals Coinbase en Binance waarbij je als gebruiker ook een betaalkaart kan koppelen aan je account. Je account bij dit platform dient dan als een soort van bankrekening waar je een Visa of Mastercard kan aan koppelen. Met deze kaarten kan je uiteraard wel overal betalen. In de meeste gevallen is het aanvragen van zo’n kaart gratis.
Drie zeer gekende zijn die van Coinbase en Binance. Bij die laatste ontvang je tot wel 5% interesten op jaarbasis op je Bitcoins en ontvang je een cashback van 1,5% bij elke betaling die je doet. Dit maakt het een stuk interessanter dan een kredietkaart bij een traditionele bank.
In les 6 van de online Bitcoin Masterclass wordt er dieper in gegaan op dit platform, hoe zij te werk gaan en wat de voor- en nadelen zijn.

Technische uitdagingen
Echter is de huidige implementatie van het Bitcoin netwerk niet geschikt voor kleine betalingen. Dit hebben we gezien eind 2017 of begin 2020 toen de prijs nieuwe hoogtes najoeg. Door de enorme populariteit werden de transactiekosten zeer duur om het netwerk nog te gebruiken, die konden wel oplopen tot €50 per transactie.
Het Lightning netwerk biedt daar een oplossing voor. Deze innovatie maakt het mogelijk om meerdere transacties te bundelen waardoor het netwerk al snel duizenden transacties per seconde kan verwerken. Zo zal het in de nabije toekomst terug mogelijk worden om je koffie met Bitcoin af te rekenen. De wallet zoals hierboven reeds vermeld, Bluewallet laat dit al toe.
Zijn Bitcoins illegaal?
In de meeste landen is bitcoin perfect legaal. Het is maar in een beperkt aantal landen dat bitcoin ofwel volledig of gedeeltelijk onwettig is. Zo wordt er een onderscheid gemaakt in de activiteiten zoals het minen ervan, het verlenen van financiële diensten of het gebruik ervan als betaalmiddel.
Echter zijn er wel een aantal landen waar het volledig verboden is zoals Egypte, Nepal en Ecuador. Hoewel het officieel verboden is, is het afdwingen van deze regels een stuk moeilijker in de praktijk en zien we geregeld heel wat activiteiten in deze landen. In Europa zijn er geen landen die bitcoin of gerelateerde activiteiten verbiedt.
Hoe kom je aan Bitcoins?
Je kan op verschillende manieren Bitcoins bekomen. Zo kan je ze minen, je kan ze aanvaarden als betaalmiddel in je zaak of je kan je als freelancer laten uitbetalen in Bitcoins.
De meest eenvoudige manier is echter nog steeds om Bitcoins te kopen. Dat kan je op verschillende manieren doen. De meest voor hand liggende methode is om een account aan te maken op een exchange. Dat is een online wisselkantoor zeg maar. Een website waar je geld naar overschrijft en cryptomunten kan kopen. Let er wel op dat je steeds 18 jaar of ouder moet zijn om een account te mogen openen.
De meest gekende exchanges zijn Bitvavo, Kraken en Coinbase. In de video hieronder leggen we jou stap-voor-stap uit hoe je een account opent, je account kan verifiëren, geld overschrijft met Bancontact of iDeal en Bitcoins of andere cryptomunten kan kopen.
Je zal verrast zijn hoe eenvoudig dit werkt. Elk van deze drie genoemde exchanges hebben ook een mobiele applicatie zodat je koers en koop- en verkooporders steeds via je smartphone kan volgen.
Een meer gedetailleerde vergelijking van alle drie de platformen kan je hieronder vinden.

Bitvavo
Kosten: 0,03% tot max. 0,25%

Kraken
Kosten: 0,16% tem 0,26%